در اسناد افشا شده در ارتباط با حمله احتمالی اسرائیل به ایران، چه آمده است؟
- فرنوش رام – اسرائیل
شبکه سیانان و وبسایت آکسیوس از «تحقیق» آمریکا در خصوص افشای اسناد پنتاگون در ارتباط با آمادگیهای اسرائیل جهت پاسخ نظامی پیش رو به حمله موشکی اخیر ایران علیه اسرائیل خبر دادهاند.
در همین حال، مقامات ارشد اسرائیل با سکوت در این باره که چگونه اسناد وزارت دفاع آمریکا از یک کانال تلگرامی مرتبط با ایران سر درآورده است، به نشستهای رایزنی خود در تلآویو و اورشلیم در آستانه احتمالی عملیات علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه میدهند.
این اسناد به توصیف آمادهسازیهایی میپردازند که به نظر میرسد اسرائیل برای حمله به ایران انجام میدهد. یکی از اسناد بیان میکند که این طرحها شامل جابهجایی مهمات توسط اسرائیل است.
سند دیگری نیز به تمرینات نیروی هوایی اسرائیل اشاره دارد که شامل موشکهای هوا به سطح میشود و گفته میشود این تمرینات برای آمادهسازی جهت حمله به ایران انجام میگیرد.
یکی از اسناد همچنین به موضوعی اشاره میکند که اسرائیل همواره از تأیید عمومی آن خودداری کرده است: اینکه این کشور سلاحهای هستهای دارد. این سند میگوید که ایالات متحده هیچ نشانهای ندیده که اسرائیل قصد دارد از سلاح هستهای علیه ایران استفاده کند.
اسناد کجا منتشر شد؟
محتوای دو سند منتسب به پنتاگون برای نخستین بار روز جمعه ۲۷ مهر در کانال تلگرامی «میدل ایست اسپکتیتور» که حامی جمهوری اسلامی ایران شناخته شده، منتشر شد. این کانال ادعا کرد که این اسناد را از منبعی در نهادهای اطلاعاتی آمریکا دریافت کرده اما توضیح بیشتری نداد. پس از انتشار مفاد دو سند در این کانال تلگرامی، این جزئیات روز شنبه در کانالها و سایتهای متعدد دیگر نیز نقل شد.
آیا هدف بعدی اسرائیل خود مقامات جمهوری اسلامی هستند؟
با وجود ادعای «دریافت» اسناد از نهادهای آمریکایی، احتمال هک سایبری هم که به درز اطلاعات منجر شده باشد، مطرح است. پنتاگون درستی دو سند منتشر شده را که در ساختار اطلاعاتی آمریکا ظاهراً «فوق محرمانه» طبقهبندی شده بود، رد نکرده است.
دولت اسرائیل دربارهٔ دلایل احتمالی نشت اسناد مهمترین متحدش دربارهٔ رازهای نظامی سربسته اسرائیلی سکوت کرده است؛ همپیمانی که ادامه جنگش با گروههای نیابتی ایران در غزه، لبنان و سایر نقاط منطقه و بیش از آن عملیات احتمالی پیش رویش در ایران، اگر نه به پشتیبانی و همراهی کامل این متحد بلکه به دریافت تسلیحات لازم از سوی آن نیاز دارد.
یک منبع اسرائیلی به هاآرتص گفته است ایالات متحده از دولت بنیامین نتانیاهو بهدلیل نشت اطلاعات «پوزش خواسته است».
یک منبع آمریکایی نیز در گفتوگو با شبکه سیانان درستی این اسناد را تأیید کرده و سیانان به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی نوشت این افشاگری «بسیار نگرانکننده است». این منبع گرچه افشای دو سند را «بد» خوانده اما گفت که فاش شدن محتوای آن هم «وحشتناک» نیست و نگرانی این است که موارد بیشتری وجود داشته باشد.
دو سند ظاهراً قرار بود تنها در اختیار آمریکا، کانادا، بریتانیا، استرالیا و نیوزیلند؛ گروه همپیمانان موسوم به «پنج چشم»، باشد.
دو سند را چه نهادی نوشته و مفاد آن چیست؟
مطالب انتشاریافته، نوشتهٔ سازمان اطلاعات ملی و سازمان ملی اطلاعات مکانی (NGA) وابسته به تشکیلات اطلاعاتی آمریکا است.
این نهاد، اطلاعاتی را از اسرائیل که گفته میشود مربوط به آمادگیهای این کشور در روزهای ۲۴ و ۲۵ مهر در آستانه عملیات پیش رو در قبال ایران بوده، گردآوری کرده و بلافاصله به مقامات ارشد پنتاگون گزارش کرده است.
سند سازمان ملی اطلاعات مکانی آمریکا همچنین به تفسیر آمادگیهای اسرائیل پرداخته و این تحرکات را «بهطور قریب به یقین» برای حمله پیش رو به ایران ارزیابی کرده است.
سند به فعالیت مخفیانه پهپادهای اسرائیلی برای گردآوری اطلاعات از ایران و فضای منطقه اشاره کرده اما تأکید دارد که نشانی از کاربرد سلاح هستهای یا موشکهای «جریکو ۲» دیده نشد. سند حاکی است که در روز حمله اخیر ایران به اسرائیل در دهم مهر، اسرائیل موشکهای «جریکو ۲» را برای اهداف دفاعی مستقر کرده بود.
سیاست خارجی پزشکیان دو قطبی ایران و اسرائیل را به کجا میبرد؟
دو سند دیگر نیز ازجمله به این اقدامات نظامی اسرائیل در دو روز ۲۴ و ۲۵ مهر اشاره کردهاند: مراقبت از آشیانههای پایگاه هوایی ختصریم و تحرکات در پایگاه هوایی رامات داوید و پایگاه رامون، نشانههایی از آمادگی برای کاربرد موشکهای بالیستیکی که از هواپیماها رها میشوند، برگزاری رزمایش گسترده نیروی هوایی با مشارکت سه فروند هواپیمای سوخترسان و هواپیمای کنترل و فرماندهی هوایی از نوع «عیتام».
آمادگی برای استفاده احتمالی از دو نوع موشک در اسناد توضیح داده شده است: موشکهای نوع راکز و موشک گلدن هورایزن.
موشک راکز ساخت کارخانههای تسلیحاتی اسرائیلی رافائل است و ویژگی مهم آن توان شلیک دقیق از فاصله دور است. موشک گلدن هورایزن نیز، به نوشته روزنامهٔ هاآرتص، ممکن است از مدل موشکهای هوا به زمین «انکور» باشد که آن نیز از ساخت رافائل برای اهداف دوگانه آفندی-پدافندی است.
هاآرتص در این زمینه نوشت موشک «انکور آبی» با طول ۶٫۵ متر و وزن ۱۹۰۰ کیلوگرم پس از شلیک به صورت بالستیک عمل میکند، و به نقل از بروشورهای صنایع رافائل افزود کلاهک «انکور آبی» را میتوان با مواد منفجره سنگینتر هم پر کرد. فایننشال تایمز پیشتر نوشته بود اسرائیل در پاسخ به حمله ۲۵ فروردین ایران به خاک خود، از دو مدل از این موشکها استفاده کرده بود.
رون بنییشای، مفسر نظامی اسرائیلی، در یدیعوت آحرونوت نوشت دو سند درز کرده حاوی جزئیات با تصویری کلی از اهدافی که اسرائیل برای پاسخ به ایران در نظر گرفته، نیست، بلکه آمادگیهای کلی برای حمله نیروی هوایی در دوردست را تشریح کرده و کارشناسان اطلاعاتی و سپاه پاسداران نیز با توجه به اطلاعاتی که خود پیشاپیش در اختیار دارند، قادر به حدس زدن این اطلاعات بودهاند.
انتشار اسناد در موقعیت فعلی چه اهمیتی دارد؟
نشت اطلاعات ظاهراً نشاندهنده سطح بالای رصد آمریکا با استفاده از ماهوارههای جاسوسی آمریکایی از تحرکات در پایگاههای نیروی هوایی اسرائیل است. با این حال، به گفته مقامات ارشد آمریکایی درز اطلاعات تأثیری جدی بر برنامههای عملیاتی اسرائیل نخواهد داشت.
یک مقام آمریکایی به سایت اکسیوس گفت با وجود نگرانی عمیق در مورد اسناد درز کرده، تصور نمیرود که برنامههای عملیاتی اسرائیل در قبال ایران را تحت تأثیر قرار دهد.
آیا آژیر جنگ در جامعهٔ ایران به صدا درآمده است؟
به نوشته رسانههای اسرائیل، این نوع افشاگریها خطر رسیدن اطلاعات حساس بهدست عوامل نادرست را نشان میدهد مخصوصاً زمانی که ممکن است عوامل مرتبط با ایران عامل آن باشند.
از بعد از دومین حمله نظامی ایران به اسرائیل در دهم مهر، که در آن سپاه پاسداران ۱۸۱ فروند موشک بالستیک به سوی این کشور شلیک کرد، نخستوزیر و وزیر دفاع اسرائیل با تأکید بر «اشتباه» تهران، به «تاوان سختی» که ایران خواهد پرداخت، اشاره کردهاند.
هفته گذشته رسانههای اسرائیل اعلام کردند طرحهایی که ارتش برای پاسخ نظامی به حمله دوم ایران آماده کرده است، در کابینه بنیامین نتانیاهو نهایی شده ولی هنوز مجوزی که وزیران کابینه باید به نتانیاهو و وزیر دفاع برای تصمیم به شروع حمله بدهند، داده نشده است.
عامل نشت اسناد کیست؟
مقام آمریکایی به سیانان گفت تحقیق دربارهٔ اینکه چه عواملی به این اسناد دسترسی داشتهاند، به جریان میافتد. این شبکه افزود: مقررات تعیین کرده که در ارتباط با هر نوع نشت اطلاعاتی از این قبیل باید به سرعت تحقیق مشترک از سوی افبیآی، پنتاگون و آژانسهای اطلاعاتی آمریکا انجام شود.
میک مولرُوی، معاون پیشین وزیر دفاع در امور خاورمیانه و افسر بازنشسته سیآیای، به سیانان گفت اگر افشای طرحهای تاکتیکی اسرائیل در پاسخ به حمله ایران درست باشد، «یک نقض جدی» رخ داده و هماهنگیهای آتی بین دو متحد را نیز به چالش میکشد زیرا اعتماد یک امر کلیدی در مناسبات فیمابین است و اعتماد، بسته به نوع افشای اطلاعات، ممکن است لطمه ببیند.
اهداف حملۀ احتمالی اسرائيل به ایران چه نقاطی در کجاست؟
یک مقام ارشد اسرائیلی نیز به سایت اکسیوس گفت تشکیلات اطلاعاتی کشورش از این نشت آگاه است و آن را بسیار «وخیم» تلقی میکند.
روزنامه نیویورک تایمز در این زمینه نوشت گرچه هر گونه افشای طرحهای جنگی یک متحد آمریکا «یک مشکل جدی» است اما در واشینگتن در مورد میزان وخامت این نشت اختلافنظر وجود دارد.
«مقاماتی» که نامشان برده نشد، به نیویورک تایمز گفتند بر اساس تجربیات گذشته میتوان حدس زد که یک نیروی ردهپایین عامل این کار باشد.
هاآرتص هم یادآوری کرده که این نخستین بار نیست که اطلاعات محرمانه مربوط به اسرائیل که در دست سازمانهای اطلاعاتی آمریکا بوده، درز کرده است. دو سال پیش در ماجرای سرباز جک تیشیرا، شماری از اسناد نهادهای نظامی و امنیتی آمریکا در ارتباط با اسرائیل افشا شده بود. نشت عامدانه اطلاعاتی توسط این نیروی ۲۱ ساله در شاخه اطلاعاتی گارد ملی هوایی در ایالت ماساچوست آمریکا، روابط واشینگتن با متحدان دیگر مانند اوکراین و کره جنوبی را هم در آن زمان متشنج کرد.