محمدرضا سهرابی معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در تهران، روز شنبه ۲ تیرماه، دربارۀ شیوع تب خونریزی دهندۀ کریمه کنگو که یک بیماری ویروسی قابل انتقال از حیوان به انسان است، هشدار داد.

ذبح سنتی دام و تماس با خون، ترشحات و لاشه دام آلوده هنگام ذبح یا دوره زمانی کوتاهی پس از ذبح، یکی از راه‌های ابتلای انسان به تب خونریزی دهندۀ کریمه کنگو است.

با همزمان شدن روزهای گرم سال و ذبح دام جهت استقبال از افرادی که به سفر حج رفته‌اند، نگرانی‌ها از انتقال بیماری تب کریمه کنگو در ایران افزایش یافته است.

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با بیان اینکه برخی افراد در بسیاری از نقاط کشور به رغم تمام هشدارها و اطلاع رسانی‌ها اقدام به خریداری دام زنده از محل‌های غیرمجاز و ذبح آن به صورت سنتی می‌کنند، گفت: «متأسفانه این افراد در معرض خطر ابتلا به بیماری تب کریمه کنگو قرار می‌گیرند».

وی افزود: «با توجه به اینکه بیماری تب کریمه کنگو، علامت و نشانه خاصی در دام ندارد بنابراین نمی‌توان از ظاهر دام به وجود بیماری پی برد».

او با اشاره به شیوع تب کریمه کنگو در فصول گرم سال، گفت: «قصابان، ذبح کنندگان دام، کارگران کشتارگاه‌ها، دامداران، چوپانان، دامپزشکان و زنان خانه‌دار به دنبال تماس با دام تازه ذبح شده یا گوشت آلوده، در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند».

وی در ادامه تصریح کرد: «یکی دیگر از راه‌های انتقال تب کریمه کنگو، توسط کنه‌هایی است که بر روی بدن دام‌های آلوده به ویروس (گاو، گوسفند و بز) زندگی می‌کنند و از طریق گزش می‌توانند منجر به ابتلای انسان به این بیماری شوند».

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تأکید کرد که هنگام طبیعت گردی یا سفر به مناطق روستایی، از تماس با هر نوع دام و نیز از له کردن و کشتن کنه‌ها با دست، خودداری شود.

وی همچنین تماس غیرایمن با خون و ترشحات بیمار مبتلا به تب کریمه کنگو را یکی دیگر از راه‌های انتقال بیماری برشمرد و گفت: «کارکنان بهداشتی و درمانی در صورت مواجهه با بیمار مبتلا به این بیماری، ضمن اجتناب از تماس با خون و ترشحاتش باید نکات بهداشتی را حتماً رعایت کنند.»

علائم بیماری تب کریمه کنگو

نشانه‌های اولیه تب کریمه کنگو، شامل بروز ناگهانی تب، سردرد شدید، لرز و درد عضلانی است و در صورت عدم مراجعه زودهنگام بیمار به مراکز درمانی، علائم وخیم‌تر شده و خونریزی در نقاط مختلف بدن بروز می‌کند.

بنا به گفتۀ مقامات بهداشتی، فردی که در طول دو هفته اخیر در مناطق روستایی اقامت داشته یا در تماس مستقیم با لاشه و ترشحات دام تازه ذبح شده بوده، در صورت بروز علائم مذکور یا سابقه گزش توسط کنه باید سریعاً به مراکز درمانی مراجعه کند.

راه‌های جلوگیری از انتقال بیماری تب کریمه کنگو

معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تأکید کرد که به منظور پیشگیری از انتقال بیماری‌ تب کریمه کنگو، دام مورد نیاز باید حتماً از جایگاه‌های عرضه دام بهداشتی با نظارت اداره دامپزشکی خریداری شود و ذبح دام نیز باید در کشتارگاه‌های تحت نظارت اداره‌های دامپزشکی انجام شود و نباید به هیچ عنوان در منازل و معابر عمومی ذبح شود.

بنا به گفتۀ او، ابتدا باید از سلامت دام توسط دامپزشک اطمینان حاصل شود، در غیر این صورت خطر انتقال بیماری به ذبح‌کنندگان و سایر افراد وجود دارد. همچنین ذبح کنندگان دام باید از وسایل محافظت کننده (مانند دستکش، چکمه و لباس مناسب) استفاده کنند و ابزار خود را بعد از ذبح، ضدعفونی کنند.

این مقام بهداشتی تأکید کرد که پس از ذبح دام، خونابه‌ها نباید در محیط رها شود و باید به طریق بهداشتی دفع شود. همچنین گوشت دام ذبح شده قبل از خرد کردن و مصرف باید حداقل ۲۴ ساعت در یخچال (در دمای ۴ درجه سانتیگراد) قرار داده شود.

وی با اشاره به اینکه ویروس در دمای منفی ۲۰ درجه سانتیگراد تا یک سال زنده خواهد ماند، تأکید کرد که از قرار دادن گوشت دام آلوده بلافاصله پس از ذبح در فریزر باید پرهیز شود.

این مقام بهداشتی همچنین اظهار داشت که برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری باید از مصرف جگر و سایر امعا و احشا و گوشت دام فاقد مجوزهای دامپزشکی و نیز مصرف جگر تازه و گوشت تازه به صورت خام یا نیم پز، جداً خودداری شود.