توافق چین با سران فلسطینی، نقطه عطفی در حل مناقشات منطقهای
کنعانی مقدم گفت: برخی کشورهای دنیا برای آتش بس تلاش میکنند، اما در فضای دیپلماسی به نظر میرسد که چین میداندار شده و اقداماتی را انجام داده و به توافقاتی با سران فلسطینی رسیده است که میتواند نقطه عطفی در حل مناقشات منطقهای باشد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آخرین تحولات غزه در برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور آقایان حسین کنعانی مقدم کارشناس غرب آسیا و ناصر ترابی کارشناس مسائل بینالملل بررسی شد.
مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید:
سوال: امشب راجع به تحولات غزه صحبت خواهیم کرد، شمار شهدای حملات صهیونیستها به خان یونس در ۲۴ ساعت گذشته به ۸۹ تن رسیده است در این عملیات ۶۸ تن هم مفقود شدهاند منابع میدانی از ادامه حملات هوایی و توپخانهای به خان یونس در جنوب غزه خبر میدهند، سازمان ملل هم اعلام کرده رژیم صهیونیستی ۸۳ درصد مساحت غزه را منطقه ممنوعه اعلام کرده و مردم این مناطق مجبور به کوچ اجباری شدهاند.
آقای کنعانی مقدم تحلیلی از آخرین تحولات داشته باشیم به ویژه اگر وضعیت جبهه مقاومت و رژیم صهیونیستی در این درگیری را تشریح بفرمایید.
کنعانی مقدم: بعد از عملیات افتخار آفرین انصارالله در حمله به تلآویو ما شاهد این هستیم که نتانیاهو به لحاظ شکستی که خورده دست به قتل عام کور مردم فلسطین در نقاطی که خودش اعلام کرده بود نقاط امن است دارد اتفاق میافتد. میدانید که آمار شهدا از ۳۹ هزار نفر گذشت نتانیاهو هنوز در شیپور جنگ میدمد و دارد تلاش میکند که هر آنچه که در سیستم نظامی خودش دارد به کار بگیرد، با توجه به پل هوایی تسلیحاتی که از آمریکا به تل آویو وجود دارد در همه نقاطی که ممنوع کرده بوده دارد بمبارانهای خیلی سنگینی را انجام میدهد و به نظر میرسد که کنترل خودش را هم از دست داده است به لحاظ شکستهای پی در پی که در میدان میخورد.
البته الان در میدان نگاه کنید هم بحث مجروحان، شهدا، دارو، غذا، کوچ اجباری، تبدیل شدن غزه به سرزمین سوختهای که زیرساختهای آن توسط صهیونیستها نابود میشوند و سکوت مجامع بین المللی، گرچه شاهد این هستیم که بعضی از کشورهای مختلف دنیا دارند تلاش میکنند که آتش بس برقرار شود و همچنین سازمان ملل هم پیگیر است که یک آتشبسی شکل بگیرد، اما در فضای دیپلماسی به نظر میرسد که چین اخیراً میدان دار شده و اقداماتی را دارد انجام میدهد و سران گروههای فلسطینی را در پکن گرد هم جمع کرده و به یک توافقات سه بندی رسیدهاند که اگر لازم شد میتوانیم این بحث را داشته باشیم.
سوال: آقای کنعانی مقدم اشاره کردید که الان چین میدان دار یک میانجی گری شده و نمایندگان گروههای فلسطین در پکن حضور پیدا کردند و یک توافق سه بندی را به نتیجه رسیدند، اگر مفاد آن را بفرمایید ممنون میشوم.
کنعانی مقدم: البته سابقه آن برمیگردد به طرح کنفرانس بین المللی صلح عادلانه آقای شی جین پینگ که سال گذشته مطرح کرده بودند، امسال مقدماتش فراهم شد، گروههای فلسطینی هم فتح و هم حماس و بعضی از سران دیگر گروههای مختلف فلسطینی در پکن گرد هم جمع شدند بحث کردند برای طرح ۳ مادهای و سخنگوی وزارت خارجه چین به شبکههای مختلف اعلام کرده و این هم میتواند یک نقطه عطفی در حل مناقشات منطقهای باشد و کمک به مردم فلسطین و هم میتواند یک کمپ دیوید مدل چینی باشد که باید خیلی مراقبت شود.
البته دیروز ما یک جلسه با سفیر جدید چین در تهران داشتیم با جمعی از دبیرکلهای احزاب و ما آن جا اشاره کردیم و گفتیم استقبال میکنیم از این که چین وارد این قضیه شود در حل مسائل منطقهای این طرح سه مادهای، البته هنوز ما نظر اسرائیل را در این خصوص نداریم گرچه اسرائیل و امریکا و امارات مشغول بررسی موضعگیریهای اعراب نسبت به این موضوع هستند در اجلاس محرمانهای که دارند، اما این سه تا به این صورت است که در مرحله اول آتش بس بدون قید و شرط دائم و با اطمینان شکل بگیرد و معبرهای لازم برای کمکهای انسان دوستانه به مردم آسیب دیده غزه ارسال شود و منعی برایشان وجود نداشته باشد، در مرحله دوم مطرح کردند که ما به دنبال این هستیم که یک کشور مستقل فلسطینی شکل بگیرد و البته ابهاماتی دارد این که دو دولتی باشد یا این که یک دولت فلسطینی که جزئیاتش هنوز کاملاً مشخص نیست، در مرحله سوم هم تلاش کنند که این کشور فلسطینی مستقل در سازمان ملل به رسمیت شناخته شود و از حقوق خودش بهرهمند شود.
البته خودشان هم شرط کردند که این سه مرحله باید با هم انجام شود این طور نیست که یکی اول انجام شود و بعد بعدی ولی شرط دیگری نگذاشتند و بحث این که اسرا تکلیفشان چگونه است که خیلی اسرائیل پیگیری میکرد که اول اسرا مطرح شوند و بعد آتش بس به نظر میرسد یک گام جلوتر رفتند و اولین مسئله بحث یک آتش بس دائم مطمئن و فراگیر در غزه است.
سوال: آیا هنوز واکنشی از رژیم صهیونیستی نسبت به این طرح وجود ندارد.
کنعانی مقدم: نه فقط نتانیاهو در یکی از بیاناتش اعلام کرده بود که بحث آزادی اسرا خیلی نزدیک است این نشان دهنده این است که اشارهاش به میانجیگری چین در این بحث است.
سوال: یعنی بحث اسرا یک پیش نیاز مقدماتی اجرایی این طرح است.
کنعانی مقدم: بله اصلاً یک پیش شرط بوده برای رژیم صهیونیستی میگفته که اگر مسئله اسرا حل نشود ما هیچ گونه موافقتی نمیکنیم ولی بعد از ضربه انصارالله مثل این که نتانیاهو ناچار شده که از این موضوع عقب نشینی کند.
سوال: آقای ترابی شما فکر میکنید که مهمترین هدفی که رژیم صهیونیستی در این مناقشه دنبال میکرد از اول چه بود و چقدر برای رژیم صهیونیستی این اهداف محقق شده است؟
ترابی: بعد از عملیات طوفان الاقصی یک اتفاقی که افتاد اسرائیل با یک بحران هویتی مواجه شد که امنیت آن به شدت خدشهدار شد لذا یک طرحی را ایجاد کرد در راستای این که موازنه را دوباره برگرداند و بازدارندگی خودش را احیا کند و بحث موازنه وحشت را مطرح کرد و شروع به کشتار کرد یعنی گفت من این قدر میکشم که سری بعد اگر فلسطینیها خواستند چنین اقدامی کنند بگویند که اگر چنین اتفاقی بیفتد خیلی برای ما سخت میشود، این تا یک جایی با این استراتژی جلو رفتند ۲ هزار، ۱۵ هزار، سی هزار این به ضرر خودش تبدیل شد و الان فلسطینیها میگویند الان که تا اینجا آمدیم ما مقاومت خواهیم کرد.
در عرصه بین الملل به ضرر خودشان تمام شد، در عرصه منطقه به ضرر خودشان تمام شد، در بی برنامگیهای مدیریتی در خود نظام مدیریتی اسرائیل با چالش اساسی مواجه شد همه اینها چه اتفاقی را رقم زد، این اتفاق را رقم زد که کار از دست اینها خارج شد و رسماً با چند بحران کلان مواجه شدند که اگر بخواهیم اینها را تقسیم کنیم سه کلان بحران را اینها دارند کلان بحران اول بحث جبهه مقاومت است که خودش به سه بخش اصلی تقسیم میشود، کلان بحران دوم مسئله درون خود رژیم است و موضوع سوم موضوع بین الملل است که الان امروز اتفاقاتی که در فرانسه افتاد، اعتراضاتی که شکل گرفت یا بحثهای امنیتی که دارد شکل میگیرد، اتفاقاتی که در حوزه دانشجویان آمریکا رقم خورد و این که افکار عمومی دو سلاح مهم اسرائیلیها را یکی این که اینها خیلی روی هولوکاست مانور میدادند و دوم این مظلوم نمایی که میکردند یعنی الان نه تنها قوم مظلوم نیستند بلکه قوم ظالم هستند دوم بحث هولوکاست به شدت زیر سوال رفته است.
چون مردم یک هولوکاست واقعی را میبینند. گزارشی در یکی از مجلههای معتبر انگلیسی درج شد مبنی بر اینکه این کشتهها تا ۲۰۰ هزار تا میرسد ۴۰ هزار کشته است، یک سری آواره هستند، یک سری بر اثر بیماریها و اتفاقاتی که بعداً عوارضی که بر آنها رخ خواهد داد تا ۲۰۰ هزار کشته یعنی حدود ۸ تا ۱۰ درصد جمعیت آن منطقه با یک نسل کشی عظیم مواجه هستند، میگویند اگر یک درصد از جامعهای را شما بکشید میشود نسل کشی، الان که از یک درصد گذشته است و این ۸ تا ۱۰ درصد را دارند صحبت میکنند، در یک چنین فضایی جبهه مقاومت دارد با یک طراحی هوشمندانه من به نظرم آن چیزی که یمنیها هم از نوع زمان، هم از نوع نحوه عملیاتی که انجام دادند هم از نوع مکانی که هدف قرار دادند یک ضربهای بود که گیج کنندگی را برای اینها به ارمغان آورد و اینها با یک بحران تحلیل مواجه شدند از یک طرف نمیخواستند درگیریها تصاعدی بالا برود و دوست ندارند این اتفاق بیفتد.
از یک طرف باید پاسخ میدادند حالا پاسخی که دادند من بررسی میکردم فضای عمومی و مطبوعات رژیم را، سوالی میپرسیدند میگفتند آقای گالانت گفته یک پهپاد اینها تا الان خودشان میگویند ۲۰۰ حمله را یمنیها کردند پاسخ ندادیم به محض این که اولین کشته را از ما گرفتند پاسخ دادیم، اولاً که یمنیها اعلام کردند ۲۰۰ تا نیست خیلی بیشتر از اینها است دوم این که در داخل این سوال مطرح شد که اگر به یک پهپاد یمنی شما این پاسخ را میدهید چرا در لبنان و در شمال اشغالی این اتفاق را رقم نمیزدید؟ روزانه بمبارانهایی که لبنان دارد انجام میدهد حملاتی که انجام میدهد و اینها را عملاً به این نتیجه رساند که رسماً اعلام کنند ما نمیتوانیم، این نمیتوانیم خیلی برای آنها سنگین است و یک نظرسنجی را من میدیدم خود اسرائیلیها انجام دادند که ۶۴ درصد اسرائیلیها گفتهاند که دارند به مهاجرت فکر میکنند وقتی همه اینها را کنار هم میگذارید این که تا الان بلاشک بازنده قطعی این اتفاق اسرائیل و نتانیاهو است و من فکر میکنم حضور چین را یادم است چند ماه پیش هم تاکید میکردم که اگر چین میخواهد در نظم نوین جهانی نقش موثری داشته باشد باید فعالتر شود.
روسها در این حوزه فعال شدند خبری را دیروز میخواندم که حتی آمریکاییها دارند روی این کار میکنند هنوز نمیتوانم این خبر را تایید کنم شاید بلوف رسانهای باشد که بسیاری از امکانات نظامی انصارالله توسط روسیه دارد تامین میشود از وقتی که موشکهای خاصی را ناتو در اختیار اوکراین قرار داد اینها هم رسماً اعلام کردند این خبر قطعی است که روسیه اعلام کرد ما هم تجهیز میکنیم ولی این که در اختیار انصارالله قرار داده باشد حالا بازی رسانهای است یا نه این را نمیدانم، اما روسیه فعالتر بود، شما در حوزه سازمان ملل هم میدیدید که نطق واقعاً من به نظرم دوستانی که حوزه بینالملل را مطالعه میکنند دانشجویان این حوزه، متن نماینده روسیه را مطالعه کنند به نظرم خیلی متن هوشمندانه و یک کلاس کاری واقعاً جالبی بود، اما چین، این فعال شدن چین به نظر میآید چین واقعاً فهمیده که اگر میخواهد در نظم بعدی نقش داشته باشد باید فعالتر باشد.
چینیها به دلایل مختلف از جمله روابطی که داشتند، از جمله حوزه کریدورها فعلاً در حوزه اسرائیل ورود نمیکردند، اما دیدند تاثیر این منطقه، یمنیها اعلام کردند ما وارد مرحله پنجم میشویم مرحله پنجم یعنی این که ما از خلیج عدن، اقیانوس هند، از مدیترانه گذر کردیم و الان درون خود رژیم منطقه یافا داریم عملیات انجام میدهیم این یعنی این که چینیها دارند متضرر میشوند و فرسایشی شدن این مسئله آنها را فعالتر کرده البته واکنشهای با دست پس زدن و با پا پیش کشیدن توسط آمریکاییها و اسرائیلیها را در خصوص طرح اسرائیل شاهد هستیم. خبری را چند دقیقه پیش از کانال ۱۲ عبری اسرائیل خواندم که گفته بود خبرهایی داریم در آینده و میخواهیم نکاتی را بیان کنیم حالا باید منتظر باشیم ببینیم چه اتفاقی میافتد.
سوال: و نکته جالب آن که رهبری هم روی آن تاکید کردند این درخشانتر شدن روز به روز مقاومت در این حوزه است یعنی رژیم صهیونیستی که با کشورهای عربی در ۶ روز قائله را ختم کرد الان بیش از ۹ ماه است که درگیر است و هنوز مناقشه به پایان نرسیده است و به نظر میرسد در یک وضعیت نه توان ادامه و نه توان توقف دارد یعنی هم توقف برایش هزینه بر خواهد بود یعنی هم از بعد از توقف نگران است و هم ادامه دادن برایش هزینه را خیلی بالا میبرد.
کنعانیمقدم: بله، مقام معظم رهبری تأکید کردند که مسأله اول جهان اسلام؛ بحث فلسطین است و مجدداً این را تأکید کردند. نوع جنگ در منطقه و بین رژیم صهیونیستی و مردم فلسطین؛ جنگ ارادههاست. از آن طرف تفکر و منطق اسرائیلیها این است که بکش تا زنده باشی و برای آن هم هیچ محدودیتی قائل نیستند؛ بچه و زن را بکشند، قتلعام و تجاوز کنند، هر گونه روشی را برای خودشان مجاز میدانند و حتی بعضی از آنها لذت میبرند از این جنایات.
این منطق رژیم صهیونیستی است. منطق طرف دیگر که جنگ ارادههاست؛ منطق این است که ما برای خدا میجنگیم، مقاومت میکنیم برای دفاع از سرزمینمان میجنگیم و فرهنگ عاشورایی داریم، هیهات من الذله، زیر بار ذلت هم نمیرویم و چیزی هم نداریم که بخواهیم از دست بدهیم. ما فقط همین سرزمینی که روی آن هستیم؛ به همین علت قدرت مانور مقاومت در سمت مردم فلسطین خیلی فراتر از قدرت تسلیحاتی رژیم صهیونیستی است. مثل میزنند و میگویند در دریای خون شنا کن تا به ساحل حق برسی، همان حرفی که ما در بحث فرهنگ عاشورایی هم داشتیم و تکرار هم شده که به هر حال ما جنگمان؛ پیروزی خون بر شمشیرهاست، یعنی الان مردم فلسطین در این شرایط در حال مقاومت هستند، گرچه تمام کشورهای اروپایی و امریکایی از رژیم صهیونیستی حمایت میکنند، تسلیحات و امکانات میدهند، جاسوسی میکنند و همه توان خود را به کار گرفتند.
اما در معادلاتشان با همین منطقی که دارند اصلاً فکر نمیکردند که جبهه مقاومت در چند جبهه متفاوت؛ از انصارالله گرفته تا حزبالله، حشدالشعبی و گروههای مردمی در سوریه یا خود غزه و کرانه باختری، همه اینها در چند جبهه وارد مقابله با رژیم صهیونیستی شوند، یعنی عملاً رژیم صهیونیستی که از نیل تا فرات را شعار میداد، الان زیر گنبد آهنین مدفون شده است. به این لحاظ و تجربه هم نشان داده که منطق اراده فلسطینیها قطعاً پیروزی نهایی بر منطق باطل و جنایتکارانه رژیم صهیونیستی است.
سؤال: فکر میکنید این هشدارهایی که صندوق جمعیت سازمان ملل داده راجع به سوء تغذیه در نوار غزه، جان بانوان باردار و بحث نوزادان و افزایش موالید مرده و کم وزنی که اتفاق میافتد، تبعات این مناقشه را با رژیم صهیونیستی بالا میبرد، از آن سمت هم حمایتهای اروپاییها از جنایات رژیم صهیونیستی است، فکر میکنید تابآوری اروپاییها تا کجا خواهد بود در قبال این جنایات، یعنی تا کجا میتوانند سکوت کنند؟
ناصر ترابی: روزهای اول این نبرد، تقریباً میتوانم بگویم هیچ کس در دنیا فکر نمیکرد که این نبرد به ۱۰ ماه برسد و همه پیش بینی این مسأله را میکردند که نهایت آن؛ در یک بازه زمانی دو ماهه تمام شود. حقیقت است که اسرائیلیها تا حالا یک چنین جنگ طولانی را نداشتند و با یک هزینه سنگین این را تحمل میکنند، یعنی آستانه تحمل و حد تابآوری آنها در این حوزه بالا رفته، این را باید بپذیریم، اما در حوزه اروپا و آمریکا اتفاقاتی که در حال افتادن است، اینها اثراتش را در سالها و دهههای آینده به شدت نشان میدهد. یادم هست آن اوایل هلندیها اگر اشتباه نکنم، مسئولین شان احساس خطر کرده بودند که یک قیامی درون کشورشان ممکن است رخ دهد از این حجم از تظاهرات. اتفاقاتی که در لندن و آمریکا افتاد، حجم جمعیتی که آمد؛ هم از نظر تعداد و هم از نظر زمان ادامهدار بودن و هم از نظر این که اینها با یک حرارتی از اقشار مختلف در این مسأله بودند، برای آنها بسیار عجیب است.
اروپاییها و آمریکاییها هزینه سنگینی را میدهند، من جملهای را بارها عرض کردم؛ نتانیاهو در حال غرق کردن اسرائیل است و اسرائیل تمدن غرب را غرق میکند و اینها خودشان نمیدانند، البته میدانند که چه بلایی سرشان میآید. اما این که تا کجای این را تحمل کنند؟ این را باید بدانیم که اسرائیل برای تمدن غرب؛ اگر قائل به تمدن در غرب باشیم، این است که یک نقطه حیاتی و یک لنگرگاه است و از دست دادن آنها برای آنها خیلی سنگین است، آن را یک پایگاه استراتژیک میدانند و یک طراحی چند قرنی انجام دادند تا این اتفاق آن جا رقم بخورد، لذا این که ما فرض کنیم با همه اینها، این اتفاقاتی که در حال رخ دادن است، سران اروپا به این برسند که در کوتاه مدت بروند به این سمت که اسرائیل را فشار بیاورند که کوتاه بیاید، این به نظرم بعید است، ولی در میانمدت و بلندمدت، الان یادم هست در بروکسل چند ماه پیش یک نشستی برگزار شد در خصوص این که محل کشور بعدی یهودیها کجاست؟
من هم بارها عرض کردم؛ اینها در آرژانتین یک منطقهای را به اسم پاتاگونیا پیدا کردند، در حال رفتن هستند، این اتفاقات درون آرژانتین را هم من بیربط به این مسأله پاتاگونیا نمیدانم که در حال رفتن به آن سمت هستند و آنجا کار انجام دهند و الان به این فکر میکنند جهان بعد از رژیم صهیونیستی چگونه خواهد بود و من تقریباً مطمئن هستم با این روندی که رخ میدهد، با یک شیب نسبتاً تندی ما به زودی آزادسازی قدس را شاهد خواهیم بود، اما حرف این است که اروپاییها از آن جا که اسرائیل برای آنها یک نقطه مهم و حیاتی است و همین طور آمریکاییها هزینه را پرداخت خواهند کرد و میایستند پای کار این هزینه.
سؤال: پیشبینی شما برای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدتی که گفتید؛ در چه دورهای تعریف میشود؟
ترابی: من بحثم این است؛ اول بحث نوین را بگویم و بعد ارتباطشان را بگویم. ما چهار مرحله حوزه تغییر نظم جهانی را داشتیم، اول از آسیا به اروپا به رهبری انگلیس، از انگلیس به دو قطبی شوروی و آمریکا را داشتیم، بعد تک قطبی را داشتیم و الان هم به سمت چند قطبی شبکهای حرکت میکنیم. این اتفاق گره خورد با درگیری روسیه و اوکراین و مسأله بعدی همزمان با اتفاقات طوفان الاقصی و پیش بینی من این است که احتمالاً تا سال آینده چینیها به تایوان حمله خواهند کرد.
در این بازه زمانی یک ساله، نظرم این است که حد تابآوری غربیها دوام خواهد آورد، ولی در یک زمان چهار ساله که احساس میکنم تا سال ۱۴۰۷ ما؛ یعنی چهار سال آینده، این روند فروپاشی و روند شکست هژم؛ونی این که میگویم چهار سال زمان بسیار کوتاهی است که عرض میکنم، اما یک پروژه یک ساله است که من فکر میکنم حتی تا یک سال آینده اینها دوام خواهند داشت، اما در چهار سال آینده به نظرم رژیم با یک مشکلات فراوان و حتی فروپاشی شاهد خواهد بود و انشاءالله در دهه آینده این نظم را ما شاهد خواهیم بود؛ نظم نوین که قدرت مسلمانان و قدرت ایران در آن جا به نظرم چشمگیر خواهد بود.
سؤال: آقای کنعانیمقدم آن چه که پیش از این هم از سمت رژیم صهیونیستی اتفاق میافتاد؛ ارتکاب جنایات جنگی یا حملاتی که انجام میداد، این که بالأخره کودکان، افراد غیرنظامی تحت حملات رژیم صهیونیستی قرار میگرفتند، چیز جدیدی نیست، آن چیزی که الان به ویژه مردم کشورهای دنیا به ویژه در اروپا و آمریکا را برانگیخته کرده؛ شما آن نقطه ثقلش را کجا میدانید؟ چه چیزی باعث شده که آن چه که خیلی چیز جدیدی نیست، این بار این قدر پررنگ خود را نشان میدهد؟
کنعانیمقدم: اصلاً جنایتی که رژیم صهیونیستی در داخل فلسطین اشغالی در حال انجام است در عین حالی که جنایت جنگی نسلکشی، قتلعام و اقدامات نژادپرستانه است؛ همه اینها در قاموس سیاسی؛ قابل تطبیق است و تمام کنوانسیونهای ژنو و پروتکلهای پیوست آن، تمام اینها را جزو جنایتکاران جنگی محسوب میکند. اما الان رژیم صهیونیستی خیلی فراتر از تمام این قاموس سیاسی دنیا در رابطه با جنایت عمل میکند و آن این که چشمش را بسته و برای حفظ موجودیت خود دست به هر اقدامی میزند و هیچ گونه ابایی هم از قوانین بینالمللی، سازمان ملل و قطعنامههای سازمان ملل و حتی امریکا و حتی اروپا ندارد.
یعنی قبلاً اروپا و امریکا میتوانستند یک ابزار فشاری روی رژیم صهیونیستی برای کنترلش باشند، آن دیگر از کنترل خارج شده است، یعنی معتقدم با توجه به این که بایدن کنار رفت، خانم کامالا هریس الان آمده و لابی صهیونیستی در امریکا تمام توان خود را گذاشته بود برای ترامپ، الان به این نقطه میرسد که ممکن است کامالا هریس برنده انتخابات شود، به خاطر این که یک زن است و با شعارهایی که مطرح میکند و این جا ممکن است یک پشتوانه قوی را از دست بدهند، به این خاطر الان در یک شرایط بسیار بحرانی به سر میبرند به خاطر این که تعیین رئیس جمهور آینده در آمریکا در رژیم صهیونیستی خیلی اثر دارد. در ما چندان اثری ندارد، ولی در رژیم صهیونیستی خیلی اثر دارد و اگر اینها بازنده انتخابات آمریکا شوند، ممکن است دست به اقداماتی بزنند، خود ترامپ هم دیروز مصاحبه کرده.
سؤال: بازنده انتخابات بشوند؛ دموکراتها منظورتان است؟
کنعانیمقدم: بله، الان جمهوریخواهان؛ ترامپ مصاحبه کرده و گفته اگر من رأی نیاورم، جنگ داخلی در آمریکا اتفاق میافتد. آن موقع هم که ترورش کردند، مشت کرده بود که بجنگید بجنگید. این نشان میدهد که آمریکا در یک آستانه بحران جدی سیاسی درونی قرار گرفته که ممکن است منجر به جنگ داخلی در آمریکا شود؛ اگر رقابت خیلی نزدیک شود. صهیونیستها از الان حساب کار خود را میکنند، یعنی ممکن است صهیونیستها با همین ابتکار چین بیایند به یک نقطه برسند که یک آتش بسی را قبل از انتخابات امریکا برقرار کنند، یک نفسی بکشند، یک بازسازی خودشان را کنند تا ببینند در آمریکا چه اتفاقی میافتد و شرایط بعدی چگونه خواهد بود.
سؤال: و شما فکر میکنید تابآوری مثلاً کشورهای اسلامی، عربی، سازمان کنفرانس اسلامی؛ به اندازه اروپاییها خواهد بود یا تابآوری کمتری داشته باشند؟
کنعانیمقدم: به نظرم جهان اسلام متأسفانه خودش را به خواب زده و از بیدار کردن اینها نمیشود نتیجه گرفت، یعنی بیدار نمیشوند. کسی که خودش را به خواب میزند، واقعاً نمیشود بیدارش کرد. من هیچ امیدی به اقدامات کشورهای اسلامی در این خصوص ندارم به خاطر این که اکثر کسانی که در مسئولیتهای کشورهای اسلامی هستند و مؤثر هستند؛ تحت تأثیر تهدیدات رژیم صهیونیستی و آمریکا قرار دارند و میترسند از این که یک مداخله جدی کنند.
سؤال: یعنی حتی تا مثلاً اقداماتی که برخی از کشورهای آمریکای لاتین در قطع روابط انجام دادند، حتی تا این حد هم باز نمیخواهند جلو بیایند؟
کنعانیمقدم: نه آنها خیلی پیشتازتر هستند. آنها و مردم آمریکا خیلی پیشتازتر از قضایای بحث ملت فلسطین هستند. در بعضی از کشورهایی که حتی مصر، اردن؛ نزدیکتر و هممرزتر هستند با فلسطین؛ مرزهای خود را بستند، سیاستهایشان را در مسیر سازش با اسرائیل قرار دادند و هیچ کمکی هم نمیکنند. همین گذرگاه رفح که تنها معبر کمکرسانی به مردم فلسطین است، با توجه به کمپ دیوید که این منطقه نباید در اختیار رژیم صهیونیستی قرار بگیرد، الان مصر سکوت کرده است.
سؤال: آقای ترابی همیشه در زمینه فلسطین دو خط سازش و مقاومت وجود داشته، اگر بخواهیم ردی بگیریم از آخرین وضعیت این دو خط؛ شما هر کدام را الان در چه مرحلهای میبینید؟
ترابی: وقتی با فلسطینیها صحبت میکنیم، فلسطینیها؛ این آدمهایی که الان هستند، چیزی که الان میبینیم؛ تنها اسمی که میشود روی آن گذاشت؛ حماسه است، یعنی واقعاً حماسه است؛ یک کسی که میبینید کل خانواده خود را از دست داده، بعد با چنین حرارت و قوتی حرف میزند و این آدمهایی که میبینیم این طور آیات قرآن را میخوانند، من خود واقعاً منقلب میشوم، احساس شرمندگی میکنم، آب نیست، غذا نیست، یک مثالی بزنم، خیلی جالب است؛ به اینها نپرداختند.
بعضیها لباس ندارند، یعنی آواره شدند با یک لباس خود بیرون رفته است، همان را میشوید و میپوشد، بعد از ۱۰ ماه بالأخره پاره میشود، یعنی اینها بحران لباس دارند، با یک چنین وضعیتی میبینید این طور ایستادند، اینها آدمهای نمیگویم؛ ۵۰، ۶۰، حتی ۳۰ سال پیش، ۲۰ سال پیش هم نبودند، این آدمها ۲۰ سال پیش با این تفکر نبودند، چه شد که این اتفاق افتاد؟ این خیلی مسأله است. اینها هر آن چه که اتفاق میشد در حوزه سازش، مذاکره و نرمش، انجام دادند، یعنی هیچ چیز نماند، یعنی آن بحث مادرید، آن بحث اسلو، هر آن چه میشد انجام دادند، دیگر از آن آقایی که…، مفصل است نمیخواهم بگویم.
یک روند ۷۵ سالهای را کوتاه آمدند تا یک جایی رسیدند به این که جز مقاومت هیچ راهی ندارد و درون منطقه یک اتفاقاتی رقم خورد از سال ۲۰۰۰ به بعد، به خصوص بعد از آزادسازی بخشهای اشغالی لبنان، اینها دیدند نه آن چیزی که کیمیای گمشده اینهاست؛ مقاومت است و تفکر مقاومت بعد از آن بحث بیداری اسلامی و بهار عربی که اتفاق افتاد، یک لرزشهایی در این تفکر رخ داد، آن جا هم به این نتیجه رسید، این ایمان؛ حاصل چند نسل تجربه است. یک نظرسنجی را درون کرانه باختری فکر میکنم در طول این ۹ ماه سه بار انجام شده است، خیلی جالب است،ای کاش میشد میآوردم اینجا، این را که انجام دادند، طرفداران حماس نیستند، در کرانه باختری و دولت خودگردان این را انجام دادند، حالا اگر یک اشتباه در اعداد میکنم؛ تقریباً حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد مردم غزه میگویند طوفان الاقصی کار درستی بوده است.
این تقریباً در طول ماههای گذشته؛ اوایل ۷۰ و ۶۰ بود، الان ۵۰ است، هر چه فشار بیشتر میشود، مردم سختتر میشود، بالأخره سختیها بیشتر میشود، یک مقدار پایینتر آمده است. اما نکته جالب این مسأله؛ این نیست، این که در کرانه باختری در این ۹ ماه روی ۷۰ تا ۸۰ درصد است. در کرانه باختری همه چیز را دادند، مثالهایی بزنم مردم بدانند در کرانه باختری چه خبر است؟ اینها حتی اجازه داشتن اسلحههای سنگین ندارند، همه آن؛ کلت و اسلحههای سبک است؛ پلیسشان. وقتی ارتش اسرائیل وارد میشود، مثلاً میآید در طولکرم، وقتی به این اردوگاهها میآید، اینها موظف هستند بروند داخل، در را ببندند و آن جا باشند تا اینها خارج شوند، یعنی حتی اجازه ندارند بیایند بگویند تو در منطقه من چه کار میکنی؟
بعضی وقتها سه روز در اتاق میمانند، سه روز درگیری میشود مثلاً در این درگیری اخیر ۷۲ ساعت در اردوگاه طولکرم، آنها آن داخل بودند که خودشان مسخره میکردند میگفتند یکی ما را بیاورد بیرون، تمام شد، اسرائیلیها رفتند. این خفت را ببینید، اینها در حال دیدن اینها هستند، یا مثلاً این کسانی که میبینید عملیات انتحاری و استشهادی میکنند، میروند با یک چاقو و کسی را میزنند و میآیند، اینها با این فقط این نیست که جان شان را از دست میدهند، اسرائیل قوانینی دارد که باید بیایند خانه اینها را منفجر کنند. میروند زمان میدهند خودت خانه را خراب کن، خراب نمیکنی، مهندسان میآیند اندازهگیری میکنند، بمبگذاری و منفجر میکنند. این کرانه باختری هم آماده یک مقاومت است. حالا چه زمانی جرقه آن بخورد؟ شما اردن را هم همین طور ببینید؛ و این کشورهای عربی و اسلامی، مردمشان از دولتمردان و حکامشان متفاوت هستند.
سؤال: آقای کنعانی مقدم؛ نهایت پیش بینی شما برای سرنوشت این مناقشه چیست؟ با توجه به این که فرمودید در اقصی نقاط دنیا هم بالأخره جریاناتی برای صلح فعالیت میکنند؟
کنعانیمقدم: قطعاً جمهوری اسلامی ایران نقش مؤثری در منطقه و بحث مذاکرات و صلح در منطقه دارد و قطعاً ریاست جمهوری؛ آقای پزشکیان با توجه به بحث میدان و دیپلماسی باید روی این پروژه؛ پروژه خاصی است باید کار کنند و الان ما هم تشکر میکنیم از ایشان که مرتباً با رهبران حماس، امروز با جنبش جهاد اسلامی مذاکره داشتند و تأکید کردند که اسرائیل باید نابود شود و حمایت از ملت فلسطین کردند. ما در فرایندی که در منطقه شکل میگیرد، اگر حضور نداشته باشیم و اثرگذار نباشیم، ممکن است پرونده آن را از دست ما خارج کنند.