- تاریخ و زمان ارسال: 25 آبان 1403 ساعت 23:59
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
آرمان امروز- عرفان بیوکنژاد: یکی از جنجالیترین و حیاتیترین موضوعهای علم سیاست، موضوع جنگ طلبی و صلح طلبی است. شاید این سوال مطرح شود که چرا هنگامی که آدمی میتواند صلح را برگزیند به سراغ جنگ برود؟
اما تاریخ و سیاست نشان داده است که انسانهایی که همواره صلح طلب بودند و از جنگ طلبی اجتناب میکردند گاهی مجبور به پذیرش دفاع از خویشتن و وارد شدن به جنگ شدند. پس این موضوع به خوبی نشان دهنده پیچیدگی موضوع جنگ و صلح بوده است.
مسعود پزشکیان نیز خود به عنوان رئیس جمهور به این موضوع واقف است و در تازهترین اظهار نظر خویش گفته است.
وی گفت: آمادگی خود را برای همکاری و همگرایی با نهادهای بینالمللی به منظور رفع ابهامات و شبهات ادعایی درباره فعالیت صلح آمیز هستهای کشورمان اعلام میکنیم، گرچه امروز دنیا نیز به این باور رسیده که ایران اسلامی بدنبال صلح و امنیت در جهان است.
رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنان خود به شرایط بحرانی منطقه و وقایع تلخ و تاسف بار در غزه و لبنان ناشی از تجاوزگری و جنایتگری رژیم صهیونیستی اشاره کرد و گفت: «بنده با شعار ایجاد وفاق و همدلی در داخل و تأکید بر صلح و دوستی و توسعه روابط با دنیا وارد انتخابات شده و از سوی مردم به عنوان رئیس جمهور برگزیده شدم، اما متاسفانه در اولین روز آغاز به کارم رژیم صهیونیستی در اقدامی جنایتکارانه دست به ترور اسماعیل هنیه زد و آنچه که ما بدنبال آن بودیم را خدشه دار و در ادامه نیز با آتش افروزی و خونریزی منطقه را به بحرانی شدید دچار کرد.»
ایران همواره نشان داده است که خواهان صلح است و در ادوار تاریخ به دنبال جنگ طلبی نبوده اما در زمانی که لازم باشد حق دفاع مشروع خود را محترم میشمارد و برای دفاع از این مرز و بوم دست به سلاح میبرد. البته این که چه شخصی و با چه رویکردی در پاستور باشد نیز در تصمیمگیریهای امنیتی- سیاسی بسیار متفاوت است چرا که امیرحسین قاضی زاده هاشمی در تازهترین صحبت خود، گفته است که اگر من رییس جمهوری شده بودم به اندازه ۱۰ برابر موشکهایی که اسراییل به ایران فرستاد موشک میفرستادم. یعنی اگر آنها ۳۰۰ فروند، ما ۳۰۰۰ فروند و لابد اگر اسراییل بار دیگر ۳۰۰۰ تا ما ۳۰ هزار تا. متخصصین معتقدند که در این برهه زمانی چنین رفتارهای احساسی و هیحانی برای کشور نتنها مفید نیست بلکه آسیب زا خواهد بود، پس مجددا روحیه صلح طلبی و متانت مسعود پزشکیان را در قامت رئیس جمهور ستوده اند.
هادی اعلمی فریمان، پژوهشگر مسائل سیاسی به روزنامه «آرمان امروز» گغت: مفهوم جنگ و صلح از دیرباز تا کنون نقش کلیدی در زندگی بشر داشته و همواره دو مؤلفه اصلی و جداییناپذیر از تاریخ انسانی محسوب شدهاند. از منظر رئالیستی، جنگ به معنای اقدامات دفاعی، تهاجمی یا تجاوز خارجی از طریق نیروهای مسلح تعریف میشود. هدف اصلی این اقدامات غالباً حفظ توازن قدرت و بقا است. دیدگاه رئالیستی، که بر اساس نظریه تنازع بقا شکل گرفته، انسان را در محیطی رقابتی تصویر میکند که در آن قدرت فیزیکی و استفاده از ابزارهای نظامی اولویت دارد. در مقابل، دیدگاه صلح که در مکتب ایدهآلیسم جای میگیرد، بر سازش، تفاهم، و همزیستی مسالمتآمیز تأکید دارد. این دو نگرش، یکی بدبینانه و دیگری خوشبینانه، در طول تاریخ همواره در تقابل بودهاند.
وی ادامه داد: در ایران، تجربه تاریخی ملت و دولت از مداخلات خارجی، نظیر دخالت روسها و انگلیسیها یا کودتای ۲۸ مرداد، و همچنین تهدیدهای تجزیهطلبانه، موجب ایجاد نوعی فوبیای تاریخی شده است. این ترس سبب شده تا سیاستگذاران ایرانی در طول زمان همواره به سمت دفاع پیشگیرانه و هوشیاری نسبت به تهدیدات خارجی گرایش پیدا کنند. این موضوع، اگرچه در فضای سیاست بینالمللی رویکردی طبیعی به نظر میرسد، اما بهویژه در دهههای اخیر لزوم تغییر به سمت سیاستهای اخلاقمحور و خوشبینانهتر بیشتر احساس میشود.
این پژوهشگر افزود: با بررسی وضعیت کنونی ایران در عرصه بینالمللی، میتوان مشاهده کرد که موضوعاتی مانند تغییرات اقلیمی، هوش مصنوعی، جهانیشدن، و ترتیبات منطقهای و جهانی نظیر سازمان بریکس یا شانگهای به دغدغههای اصلی تبدیل شدهاند. در این شرایط، تمایل ملتها به صلح و اقدامات مسالمتآمیز بیشتر شده و این رویکرد در حال نهادینهشدن است.
وی خاطر نشان کرد: در دولت چهاردهم به ریاست آقای پزشکیان، گرایش به صلح و اخلاق در سیاستگذاریها برجسته است. ایشان با استناد به مفاهیم قرآنی و نهجالبلاغه، سیاستهایی مبتنی بر اخلاق و فضیلت انسانی را دنبال میکنند. این نگرش، که ریشه در آموزههای دینی و مفاهیمی نظیر داستان هابیل و قابیل دارد، بر سیاستهای دفاعی قدرتمند و پرهیز از لحن تهدیدآمیز تأکید دارد. یکی از چالشهای کنونی در سیاست خارجی ایران، استفاده مکرر از زبان تهدید است. در مقایسه با بسیاری از کشورها، این لحن کمتر در گفتار دیپلماتیک دیده میشود و اصلاح آن میتواند به تقویت روابط ایران در عرصه بینالمللی کمک کند.